ЖАНУБИЙ СУРХОНДАРЁ ЎЗБЕК ШЕВАЛАРИ ТУРҒУН БИРИКМАЛАРИНИНГ ИЗОҲЛИ ЛУҒАТИ

Миллийликни ифода этувчи воситалар, ҳаётий меъзонлар жуда кўп. Бешик – умримизнинг бошланиш палласидаги миллийлигимиз рамзларидан биридир. Тандир – менгзаш лозим бўлса тириклигимизни таъминловчи моддий ва номоддий бизга отамиз Одам атодан қолган, тортиқ қилинган азиз неъматимизнинг йўлдоши. Бу каби лингвомаданиятимиз сигналлари, кодларининг рўйхатини изчил давом этиш асносида улар сирасига паремияларни ҳам киритишимиз лозим. Чунки мақол, матал, ҳикматли сўзлар (афоризм), топишмоқ-у тез айтишлар, иборалар каби барқарор бирикмалар ҳам халқ онгида, тафаккур тарзида намоён бўлувчи ҳодисотлардир. Жумладан, мақоллар ҳар бир халқда мавжуддир. Булар ўша халқнинг нутқий таъминотидир. Халқ донишмандлигининг акс-садоси бўлган паремиялардан мақоллар қатори матал ва иборалар ҳам кенг кўламли аҳамиятга эга. Аждодлардан авлодларга ҳар бир даврда муносиб туҳфа, авлодлар силсиласининг маънавий хазинаси мангу мерос бўлиб қолади. Уларни кейинги авлодларга етказиш ёзилмаган халқ кодекси, барча бирдек амал қилиши шарт бўлган қонуният деб баҳоланади. Маълумки, топишмоқ ва тез айтишларнинг муаллифи бўлиши ҳам мумкин. Бироқ мақол, матал ва ибораларнинг ижодкори халқ ҳисобланади.